Sürdürülebilir Ürünler Odaklı Uluslararası Çevrimiçi Seminer Yapıldı
Erasmus+ Programı Yetişkin Eğitiminde İş Birliği Ortaklıkları (KA210-ADU) çerçevesinde Avrupa Birliği Başkanlığı ve Türkiye Ulusal Ajansı tarafından desteklenen Üniversitemiz koordinatörlüğünde yürütülen “ECOPRINT in Nature” projesi uluslararası çevrimiçi seminer serileri ile başladı. Uluslararası seminer serisinin ikincisi 40 kişilik bir katılım ile 29 Şubat 2024 tarihinde yapıldı. Bu faaliyette özellikle sürdürebilir ürünler, doğal renk pigmentleri, tekstil atıklarının değerlendirilmesi ve sanat bağlamında ekolojik ürünler hakkında bilgilendirme yapıldı.
Proje paydaşlarımızdan Youth on Board’un temsilcisi Kiril Jordanov’nun açılış konuşmasını yaptığı seminer, proje paydaşlarımızdan Prof. Emilia Janeczko moderatörlüğünde Üniversitemiz ve Goce Delcev Štip Üniversitesi’nden davetlilerin yaptığı konuşmalar ile devam etti.
Proje yürütücüsü Doç. Dr. Önder TOR ‘Bitki Esaslı Sürdürülebilir Malzemeler’, Dr. Öğr. Üyesi Senem Yetgin ‘Doğal Renk Pigmentleri’, Prof. Dr. Sanja Risteski ‘Modada Gelecek Döngüseldir- tekstil atıklarına son verelim’ ve Doç. Dr. Firdevs Müjde Gökbel Yavuzoğlu ‘Sanat Bağlamında Ekolojik Ürünler’ hakkında sunumlarını gerçekleştirdiler.
Seminerin açılış konuşmasında, Kiril Jordanov projenin özellikle iş sahibi olmayan kadınlara organik malzemelerden nasıl ve ne tür ürünler üretilebileceği konusunda eğitim alma imkanı sağladığından ve çevresel ve sürdürülebilir yaklaşımlarla daha iyi yarınların olabilmesi için herkese görevler düştüğünden bahsetti.
Seminerin ilk konuşmacısı Üniversitemiz Orman Fakültesi Öğretim üyesi Doç. Dr. Önder TOR’un, “Bitki-esaslı Sürdürülebilir Malzemeler” konulu sunumunda sürdürülebilir malzemelerin, iklim değişikliği, kaynakların fazla tüketimi ve özellikle kirlilik gibi küresel zorlukların aşılması noktasında nasıl yardımcı olabileceği konusunda bilgiler verdi. Yapılan çalışmalara göre dünya çapında her yıl 1,3 milyar ton gıda israf edildiğinden ve sadece dörtte birinin dünya çapında açlık çeken 795 milyon yetersiz beslenen insanı doyurabileceğinden, genel atıkların %75’inden fazlasının geri dönüştürülebilir olduğundan, ancak yalnızca %30’unun geri dönüştürüldüğünden 1950’lerden bu yana tahminen 8.3 milyar ton plastik üretildiğinden ve bu plastiklerin yalnızca %9’unun geri dönüştürüldüğünden bahsetti. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR)’nin, iklim değişikliğinin 2050 yılına kadar dünya çapında 250 milyon insanın yerinden olmasına neden olabileceği konusundaki uyarısına da dikkat çekti. Dr. Tor, sunumunun devamında pamuk, kenevir ve bambu gibi bitki türlerini bitki esaslı sürdürülebilir malzemelere örnek göstererek daha az su tüketen, daha fazla CO2 emen, biyobozunur olan, karbon ayak izini azaltan ve besin açısından zengin gübrelere dönüştürülebilen ve bu sayede toprağı da zenginleştirebilen bitkilerin etkin, ekonomik ve verimli kullanılması gerektiğini belirtti.
Seminerin ikinci sunumunda, Dr. Yetgin rengin, yaşamın her alanında estetik bakış açısının kaynağı olduğundan ve bu kaynağın tekstil, moda, boya, resim, baskı dekorasyon vb. alanlarda çokça kullanıldığından bahsetti. Rengin temelinde dört kaynağın (bitki, hayvan, mineral ve mikroorganizma) bulunduğu ve bu kaynakların kiminde pigment kiminde boya şeklinde karşımıza çıkan rengin ve uygulamasının sürdürülebilirlik temelinde işler duruma getirilebilmesi günümüz şartlarında önemli olduğunu belirtti. Dr. Yetgin, kimyasalların azaltılması ve bitki bazlı renklerin çıkarılması gibi işlemlerin ortadan kaldırılmasıyla hayata geçirilecek Ecoprint gibi uygulamalarda mordanlamada kullanılacak doğal mordanların mevsimsel değişimleri ile asitlik ve bazlık düzeylerinin belirlenmesi önem arz ettiğine de dikkat çekti.
Dr. Sanja Risteski tekstil atıkları ile ilgili yaptığı sunumunda özellikle atıkların, ekonomiyi, çevreyi ve genel yaşamı ciddi şekilde etkileyen küresel bir sorun olduğundan ve geleneksel ekonominin üzerinde çalıştığı modelin (al, yap, kullan ve at) döngüsel ekonomi modeliyle değiştirilmesi gerektiğinden bahsetti. Kuzey Makedonya’nın Shtip ilindeki toplam atıkların %40’ının tekstil atıklarından oluştuğunu ve bu atıkların, katma değeri yüksek olan yeni malzemelerin üretimi için ucuz bir hammadde kaynağı olarak büyük bir potansiyeli temsil ettiğini aktardı. Tekstil atıklarının sadece atık değil aynı zamanda bazı insanların ekonomik bağımsızlığını sağlayabilecek bir kaynak olabileceği konusunda insanların farkındalığını artırmaya çalıştıklarından ve bu husus ile ilgili ilkokul, ortaokul, lise, üniversite öğrencileri ve özel bireyler ile eğitim ve etkinlikler gerçekleştirdiklerinden de bahsetti. Bu eğitim etkinliklerini 4R (Azalt, Geri Dönüştür, Yeniden Kullan ve Yeniden Amaçlandır) çerçevesinde gerçekleştirildiğini aktardı. Dr. Risteski Sunumunun sonunda “Sürdürülebilir Moda Bir Trend Değil, Gelecektir” diyerek tekstil ürünlerine yönelik sürdürülebilirlik konusunda önemli bir mesaj vermis oldu.
Dr. Müjde Gökbel Yavuzoğlu sanatsal üretimlerde doğa dostu yaklaşımların öneminden bahsederek arazi sanatına, çevre sanatına ve ekolojik sanata yönelik açıklamalar yaparak bu alanda yapılmış olan sanat eserlerine örnekler verdi. Ekolojik sanatın daha samimi, küçük ölçekli çalışmalardan oluştuğu, buz, yağmur, yaprak, çiçek, dal vb. doğal malzemeler kullanılarak yapılan sanatlar belgelenerek çarpıcı fotoğraf veya kitaplar halinde topluma sunulduğunu vurguladı. Doğa olaylarını, kuvvetleri ve çevre sorunlarını inceleyerek doğayı deneyimlemeyi ve doğayla iletişim kurmayı, yaşamsal bağları yeniden kazanmayı, doğal ekosistemleri yeniden oluşturmayı, onarmayı ve düzenlemeyi amaçlamaktadır. Bu konuda özellikle projemizin konusu olan Ecoprint’e vurgu yaparak bu çalışmanın sürdürülebilir ve ekolojik ürünler noktasında ne kadar destekleyici bir proje olduğundan bahsetti.
Seminerin kapanış konuşmasında Dr. Tor, Kuzey Makedonya’da yapılacak olan projenin ikinci aktivitesinde Kuzey Makedonya, Kastamonu ve Polonya’dan gelecek olan katılımcı, eğitmen ve temsilcilerle birlikte ECOPRINT uygulamalarını heyecanla beklediklerini belirtti.
An International Webinar Focused on Sustainable Products was Held
The “ECOPRINT in Nature” project, coordinated by Kastamonu University and supported by the Directorate for EU Affairs and the Turkish National Agency within the framework of the Erasmus+ Program Partnerships in Adult Education (KA210-ADU), started with an international online webinar series. The second of the international webinar series was held on February 29, 2024, with the participation of 40 people. In this webinar, information was given about sustainable products, natural color pigments, textile waste, and ecological products in the context of art.
Kiril Jordanov, representative of Youth on Board, one of our project partners, gave the opening speech, and the webinar continued with the speeches of the guests from our University and Goce Delcev Štip University, moderated by Prof. Emilia Janeczko, one of our project partners.
Project Coordinator Assoc. Prof. Önder Tor gave speeches on ‘Plant-based Sustainable Materials’, Assist. Prof. Senem Yetgin ‘Natural Color Pigments’, Prof. Dr. Sanja Risteski ‘The Future in Fashion is Circular – let’s end textile waste’ and Assoc. Prof. Firdevs Müjde Gökbel Yavuzoğlu ‘Ecological Products in the Context of Art’.
In the opening speech of the webinar, Kiril Jordanov mentioned that the project provides the opportunity for women, especially those who do not have a job, to receive training on how and what kind of products can be produced from organic materials, and that everyone has a responsibility to create a better tomorrow with environmental and sustainable approaches.
The first speaker of the webinar was Assoc. Prof. Önder Tor, in the Faculty of Forestry at Kastamonu University, gave his speech on “Plant-based Sustainable Materials,” which is about how sustainable materials can help overcome global challenges such as climate change, overconsumption of resources, and pollution. Dr. Tor noted that according to researchers, · 1.3 billion tons of food is wasted worldwide yearly, and only a quarter of it can feed the 795 million malnourished people suffering from hunger worldwide. · Over 75% of general waste is recyclable, but only 30% is recycled in 1950. Dr. Tor mentioned that an estimated 8.3 billion tons of plastic have been produced since the 1990s, and only 9% of this plastic has been recycled. · The United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) warned that climate change could lead to the displacement of 250 million people worldwide by 2050. Dr. Tor continued his presentation by citing plant species such as cotton, hemp, and bamboo as examples of plant-based sustainable materials, which consume less water, absorb more CO2, are biodegradable, reduce carbon footprint, and can be converted into nutrient-rich fertilizers, thus enriching the soil. He stated that it should be used effectively, economically and efficiently.
In the second webinar presentation, Dr. Senem stated that competent color is the source of aesthetic perspective in all areas of life and is used in textiles, fashion, painting, print decoration, etc. Dr. Yetgin stated that the basis of color is based on four sources (plant, animal, mineral, and microorganism) and that it is essential in today’s conditions to make the color and its application, which we encounter in the form of pigment in some of these sources and the form of dye in others, work based on sustainability. Dr. Yetgin also pointed out that it is important to determine the seasonal changes and acidity and alkalinity levels of natural mordants to be used in mordanting in applications such as the Ecoprint, which will be implemented by reducing chemicals and eliminating processes such as removing plant-based colors. Dr. Sanja Risteski, in her presentation on textile waste, specifically mentioned that waste is a global problem that seriously affects the economy, the environment, and general life and that the model on which the traditional economy works (take, make, consume, and throw away) should be replaced with a circular economy model. Dr. Risteski stated that 40% of the total waste in the Shtip province of North Macedonia comprises textile waste. These wastes represent great potential as a source of cheap raw materials for producing new materials with high added value. Dr. Risteski also mentioned that they are trying to raise people’s awareness that textile waste is not only waste but also a resource that can provide economic independence for some people and that they organize training and events on this issue with primary school, secondary school, high school, university students and private individuals. Dr. Risteski stated that these training activities were carried out within the framework of 4R (Reduce, Recycle, Reuse, and Repurpose). At the end of her presentation, Dr. Risteski gave an important message about sustainability for textile products by saying, “Sustainable Fashion is Not a Trend; it is the Future.” Dr. Müjde Gökbel Yavuzoğlu talked about the importance of nature-friendly approaches in artistic production, explained land art, environmental art, and ecological art, and gave examples of works of art made in this field. Ecological art consisted of more intimate, small-scale works depicting ice, rain, leaves, flowers, branches, etc. Art created using natural materials is documented and presented to the public through striking photographs or books. It aims to experience nature and communicate with nature by examining natural events, forces, and environmental problems, to regain vital connections, and to recreate, repair, and organize natural ecosystems. In this regard, Dr. Gökbel Yavuzoğlu emphasized ECOPRINT, which is the subject of our project, and talked about how this work is very supportive in terms of sustainable and ecological products. In the closing speech of the webinar, Dr. Tor stated that they are excitedly waiting for the Ecoprint applications with the participants, trainers, and representatives from North Macedonia, Kastamonu, and Poland in the second activity of the project to be held in North Macedonia.
