Kastamonu’da Arıcılık & Arı Ürünleri Çalıştayı Gerçekleştirildi
Üniversitemiz Ormancılık ve Tabiat Turizmi İhtisaslaşma Koordinatörlüğü, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü ve Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği iş birliği ile 3 Kasım 2021 tarihinde Bilgehan Bilgili Merkez Kütüphanesi Konferans Salonu’nda “Kastamonu’da Arıcılık & Arı Ürünleri Çalıştayı” 2 oturum halinde gerçekleştirildi.
Çalıştay programına Vali Yardımcısı Fahrettin Göncü, Belediye Başkan Vekili Mehmet Yurt, Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, Rektör Yardımcılarımız Prof. Dr. Ömer Küçük ve Prof. Dr. Kasım Yenigün, Orman Bölge Müdürü Fahri Sönmezoğlu, kurum ve kuruluşların temsilcileri ile akademik personelimiz ile öğrenciler, çalıştayın konuşmacıları ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Çalıştay programının ilk konuşmasını Orman Bölge Müdürü Fahri Sönmezoğlu yaparak şunları söyledi, “Arıcılık eski uygarlıklardan günümüze kadar insanların ilgisini çeken ve insan hayatında önemli yeri olan bir tarımsal ormancılık etkinliğidir. İnsanlara sunduğu doğan ürünlerle toplumun sağlıklı gelişimine, bitkisel üretimin sürekliliğinin sağlanmasına sosyo-ekonomik açıdan katkılarda bulunmaktadır.
Kategorik olarak arıcılık, bir tarım faaliyeti olarak sınıflandırılsa da konuya dikkatli şekilde bakıldığında, bir “tarımsal ormancılık faaliyeti” olarak da değerlendirilebileceği görülmektedir.
Ülkemizde üretilen balın dörtte bir yakını doğrudan çam balıdır. Çam balı tamamen orman alanlarında ve bir orman ağacı olan kızılçamdan elde edilmektedir. Orman kaynaklarımızın sürdürebilir bir şekilde, koruma-kullanma ilkesi ve uluslararası sözleşmeler çerçevesinde çağdaş bir anlayışla halkımızın hizmetine sunulması için, yapılan hizmetlerden birisi de bal ormanlarının kurulmasıdır.
Bu bağlamda, Orman Genel Müdürlüğü bal ormanlarının kurulmasında mevcut her tür vejetasyon, orman ekosistemine olumlu etkileri sürdüğü sürece korunacak ve genetik çeşitlilik muhafaza edilecektir. Doğaya yakın bir ormancılık anlayışı içinde ormanların kendini yenileme güçlerinden faydalanılacak, gelişen doğa ve çevrecilik bilinci içinde ekoloji ve ekonominin kaynaştığı yeni ve çağdaş bir işletmecilik anlayışı ile çalışılacaktır. Öncelikli gayenin bal üretimi ve bu sayede yöre halkına gelir oluşturma, toprak koruma ve erozyon kontrolü yer almaktadır. Bal ormanı oluşturulacak alanda flora ve vejetasyon çalışması yapılacak, arıcılık için elverişli nektar ve polenli bitki yoğunluğu belirlenecek, mevcut durum tespit edildikten sonra ne kadar ekim/dikim ihtiyacı olduğu tespit edilecektir.
Bu bağlamda Bölge Müdürlüğümüz bünyesinde, 8 adedi Kastamonu, 10 adedi de Sinop ilimizde olmak üzere toplamda 18 adet, 1616 Ha’lık alanda Bal Ormanı tesis etmiş bulunmaktayız. Arılardan, bal, balmumu, polen, arı sütü, propolis, arı zehiri gibi ürünler elde edilmektedir. Çam ve kestane balı, bal üretimi konusunda çok önemli bir yer tutmaktadır. Yöremizde kestane balı ön plana çıkmaktadır. Gerek sağlık açısından faydası gerekse ekonomik değeri ile kestane balı çok önemli bir değere sahiptir.
Kastamonu ilimizde yaklaşık olarak 17 bin Ha, Sinop ilimizde de 7 bin Ha’lık alanda yayılış gösteren kestane ormanlarından kestane balı üretilmektedir. Bölgemizde bal üretiminin yapıldığı kestane, ıhlamur, akasya, akçaağaç, meşe, gürgen, söğüt, yabani elma, kiraz, kızılcık gibi ağaçlar, ormangülü, defne, kuşburnu, ahududu, kocayemiş, alıç, böğürtlen, üvez, ateş dikeni, ayı üzümü, orman sarmaşığı gibi çalı formasyonundaki ağaççıklar, geven otu, kantaron, kekik, laden, üçgül otu, karabaş otu, hindiba gibi otsu bitkiler bulunmaktadır.
Dünyadaki tüm canlıların yaşamı arının kanatlarının üstündedir. Arı varsa yaşam var, yoksa tüm canlıların yaşamı için son 3-4 yıl kaldı demektir. O halde arıyı yaşatmak ve geliştirmek tüm canlıların yaşamına katkı sunmak demektir. Arıları korumak, geliştirmek ve çoğaltmak aslında ormanlara da hizmet etmek ve geliştirmek demektir. Biz ormancılar arıcılığı destekleyerek aslında ormanları ve biyolojik çeşitliliği destekliyoruz. Kurumumuz bu çerçevede hareket ederek, yapılan ormancılık faaliyetlerinde (Ağaçlandırma, suni tensil çalışmalarında yangın emniyet şeritlerinde) arıcılık için uygun yonca, korunga, peygamber çiçeği, geven, karahindiba, püren, yakıotu, beyaz ballıbaba, ormangülü, defne, keçiboynuzu gibi otsu ve odunsu bitkilerin korunmasına itina göstermektedir. Bölge Müdürlüğümüzce yapılacak olan fidan üretimlerinde arıcılık için faydalı kestane, akasya, ıhlamur gibi türlerin üretimine öncelik verilmektedir.”
İkinci konuşmayı yapan Üniversitemiz Ormancılık ve Tabiat Turizmi İhtisaslaşma Koordinatörü Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Ömer Küçük de, ”Üniversitemiz tarafından yapılan Kastamonu’da Arıcılık ve Arı Ürünleri Çalıştayı’nı gerçekleştiriyoruz.
Bölgesel Kalkınma odaklı Misyon Farklılaşması projesi kapsamında Ormancılık ve Tabiat Turizmi alanında ihtisaslaşan üniversitemiz paydaşları ile birlikte çalışmalarına devam ediyor. Bu kapsamda ormancılık ve tabiat turizmi ile ilgili çalıştay, konferans kurs, seminer, eğitim ve nitelikli işgücü eğitimi şeklinde 64 faaliyet yapılmıştır. Kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile sadece ihtisaslaşma alanımızla ilgili araştırma geliştirme konularını kapsayan 19 işbirliği protokolü imzalanmış, sektöre 13 danışmanlık hizmeti verilmiştir. Turizm ve ormancılık alanı ile ilgili Orman ürünleri uygulama ve araştırma merkezi ve Tabiat turizmi uygulama ve araştırma merkezi olmak üzere 2 adet uygulama ve araştırma merkezi kurduk.
Bu vesile ile 25 Kasımda Kastamonu Tabiat Turizmini, 2022 yılı Şubat ayında ise Uluslararası Orman ve Çevre Koruma kongresini yapacağımızı belirtmek isterim. Üniversitemiz paydaşları ile birlikte araştırma geliştirme faaliyetlerine büyük önem vermekte ve bu konuda yapılan çalışmalar bütün imkânlarını kullanarak desteklemektedir.
Nitekim 2020-2021 yılında 22 adet patent müracaatında bulunan üniversitemizin patentlerinin 3 adeti ihtisaslaşma alanı ile ilgilidir. Bunun yanında ihtisaslaşma sahası ile ilgili 1 faydalı model 3 tasarım ve 2 marka başvurusunda bulunulmuştur. Diğer taraftan Üniversitemizde TEKNOKENT bünyesinde çok sayıda şirket kurulmuş olup bu şirketler faaliyetlerine devam etmektedir. Kurulan bu şirketlerden 4 tanesi ormancılık ve tabiat turizmi ile ilgilidir. Sektörde nitelikli iş gücü eğitimleri veren üniversitemiz aynı zamanda hem ormancılık hem de tabiat turizmi alanlarında nitelikli personel yetiştirme noktasında lisansüstü programlarımızda yüksek lisans ve doktora çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca Bilimsel araştırma projeleri koordinatörlüğü tarafından bölgenin ve ülkenin kalkınmasında önem arz eden projeler desteklenmekte olup yıllık ortalama 65 civarında projeye destek sağlanmaktadır.
Üniversitemize hibe yoluyla kazandırılan Ormancılıkla ilgili eğitim tasarım, ürün geliştirme, analiz ve testlerin yapılacağı Ahşap ve panel mobilya inovasyon merkezi yakında hizmete açılacaktır. Bu merkezimizi çok önemsiyor, burada yapılacak çalışmalar bölgemize önemli katkılar sağlayacaktır.
Bir ay önce yine üniversitemizde kestane balı eğitimini gerçekleştirdik. Bugün Arıcılık ile ilgili daha kapsamlı bir faaliyette çalıştayda beraberiz. Kastamonu Turizmde olduğu gibi ormancılıkta ve odun dışı orman ürünlerinde de önemli bir potansiyele sahip. Bunlardan birisi de bal ve arı ürünleridir.
Üniversite olarak üreticilerimizle katma değerli nihai arı ürünleri çeşitliliğini ve kalitesini artırmak için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Bu bağlamda TÜRKAK tarafından akredite edilen merkezi araştırma laboratuvarımızda artık bal analizleri yapılmaktadır. Civar illerden analiz için bal numuneleri laboratuvarımıza gelmeye başlamıştır. Artık, üretilen balın kalitesi tespit edilecek daha nitelikli hale getirebilmek için gerekli çalışmalar yapılabilecektir.
Arıcılık ve Arı Ürünleri çalıştayının, ilimize, bölgemize ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyor, emeği geçen misafir hocalarımıza, üniversitemiz akademik ve idari personeline, Türkiye Arıcılar Birliği başkanına, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğüne ve tüm katılımcılara teşekkür ederim.” dedi.
Üçüncü konuşmayı yapan Belediye Başkan Vekili Mehmet Yurt ise, dönem dönem kendisinin de arıcılık ile ilgili çalışmalarının olduğunu ifade ederek; “Cenab-ı Allah bizlere ayrı ayrı nimetler vermiş. Hakikaten bir arının neler yaptığını, bir mucize olduğunu, her konuda insanlarımıza ne kadar faydalı olduğu gerçekten önemli. Üniversitemize ve paydaşlarına teşekkür ediyorum. Bu çalıştay gerçekten çok önemli” diyerek çalıştayın hayırlı olmasını diledi.
Son konuşmayı yapan Vali Yardımcısı Fahrettin Göncü de, katılımcıları selamlayarak; “Bu çalıştayın gelir, üretim ve istihdam alanında ilimize büyük katkılar sağlayacağını düşünüyorum. Bu vesileyle ülkemize, ilimize hayırlı olmasını diliyor, emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi.
Yapılan konuşmaların ardından çalıştayın ilk oturumunda oturum başkanlığını Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kimya Bölümünden Prof. Dr. Mehmet Emin Duru yaparak Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, KTÜ Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevgi Kolaylı, Düzce Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meral Kekeçoğlu, Üniversitemiz Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Talip Çeter konuşma ve sunumlarını yaptı.
Çalıştayın ikinci oturumunda da oturum başkanlığını Üniversitemiz Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Talip Çeter’in yaptığı çalıştayda, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Duru, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Öztürk, Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslı Özkök, Üniversitemiz Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Müge Hendek Ertop ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr Cevat Nisbet de konuşma ve sunumlarını yaptı.
Konuşmacılar, sunumları sonrasında konu ilgili katılımcılardan gelen soruları cevaplandırdı.
Çalıştay, konuşmacılara teşekkür belgelerinin takdimi ve katılımcılara ise katılım belgelerinin takdiminin ardından son buldu.